ماهی
ترکیبات: ماهی سفید، ماهی قزل آلا، کولی ماهی، ماهی مالاتا
دگران خوشگل یک عضو و تو سر تا پا خوب
آنچه خوبان همه دارند تو تنها داری
سینی ماهی گیلاکو مجموعهای است از ماهی سفید و مالاتا و کولی و قزلآلا و خلاصه جمع خوبان جمع است. برایتان بگویم که محبوبه خانم ما برای انتخاب ماهی خیلی وسواس به خرج میدهد، این طور که ماهی را توی دستش میچرخاند، خوب به چشمش خیره میشود که درخشان باشد و فلسش سفت و فشارش که میدهد جای فشار انگشت روش نماند و آبششها سرخ و بوی ماندگی ندهد. پس با خیال راحت سر سفرهی رنگین بنشینید و ماهی و پلا و زیتون پرورده را آن قدر بخورید که استخوانهایتان به گزگز بیفتد. گیلکان حقیقی ماهی پلا را با دست میخورند تا حلالشان شود.
ترکیبات : ماهی سفید سرخ شده و دورچین
ای همه سیمبران، سنگ تو بر سینهزنان
خاتمالشعرا در وصف ماهی سفید
ماهی سفید سلطان آبهای خزر و رودخانههای گیلان و مازندران است و خوش خوراک و لذیذ. تازهاش دارای چشمهای پرفروغ، آبششهای قرمز و پولک درخشان است، ماهی را باید اشکم دریده و نیکو شست و به قول محبوبه خانم هَتو الکی الکی نیست و باید در خرید ماهی حواستان جمع باشد که ماهی تازه مفرح ذات است و با سبزی پلو میشود دو نعمت موجود و بر هر نعمتی شکری واجب.
ترکیبات : ماهی قزلآلا سرخ شده و دورچین
یکی ماهی همی بینم برون از دیده در دیده
قزلآلا ماهی کم کالری و کم فلس و کم خاشی است بس بامزه و خوشبوی و بیاندازه نیکو، تا حدودی که میشود گفت چون به دهان نهادی هلویی است که سر میخورد درون گلو. قزلآلا با سبزی پلا نوش جان کنید، چند قطره لیموی ترش یا نارنج تازه روش بچکانید و طبع سردش را با طبع گرم زیتون پرورده بگیرید تا حلالتان شود.
ترکیبات : ماهی کولی
ماهی کولی که به اون ریزکولی یا شاهکولی هم گفته میشود بیشتر از رودخانههایی که به خزر میریزد صید میشود. کولی ماهی کوچک ولی بسیار لذیذ و خوشخوراک است.
کولی را با کته و باقلاقاتوق و سیرترشی میل کنید و شکر خدا کنید.
نوش جان
ترکیبات : ماهی قزلآلا گریل شده با سبزیجات محلی
ماهی مالاتا یا همان ماهی فویج شده، خوراکی نیک است که گیلکان با ماهیهای درشت و گوشتی طبخ میکنند. ماهی مالاتای گیلاکو ماهی قزلآلایی است که شکمش شکافته و درونش از سبزیهای معطر بهشتی، گردو و سیر کوفته و رب انار انباشته شده به طوری که با اولین لقمه آنچه نادیدنی است آن بینی.
نوش جان
ترکیبات: ماهی کولی سرخ شده با دورچین
همه ماهی و تو “ماهی”
خطاب شاعر به کولی
نازداره کولی ریزمیزه است و کمیاب و طعمش تمامی آنچه از گیلان زمین در سر دارید، مقابل چشمتان میآورد. ماهی کولی را در روغن تافته افکنند و نیک سرخ کنند. کولی را با پلا و زیتون نوش جان بفرمایید و اگر میخواهید حال ویژه به خودتان بدهید با تورش تره همراهش کنید.