غذاهای گیلان

ترکیبات: گوشت مرغ، سبزیجات محلی، گوجه‌فرنگی، سیر، بادمجان

خورشت‌های گیلانی برخلاف اغلب خورشت‌های ایرانی بیشتر با مرغ همراه است تا گوشت. پس پیشنهاد خوبی است برای آنها که از خوردن گوشت قرمز پرهیز دارند. محبوبه خانم معتقد است که این خورشت با انسان در گفت‌وگوست. به نظرم که درست می‌گويد، شما ترکیب را ببین، سبزی‌ ترش واش و سیر و گوجه و بادمجان… چنان گواراست که همین‌طور که شروع به میل کردن بفرمایید، صدای ویج‌ویج مغزتان را خواهید شنید و جانتان سَس می‌شود و چشمانتان خمار. اینجاست که شاعر می‌فرماید:

که عشق آسان نمود اول
ولی افتاد مشکلها
حافظ بعد از تناول ترش‌واش قاتق

ترکیبات :  گوشت مرغ، دانه انارترش و سیر

شاید به پارسی چنان آید که خوردن انار دیو را به دل راه ندهد و بگریزاند.
کارنامه خورش، نادر میرزا

از مشخصه‌های غذای گیلانی غلبه مزه ترش است بر دیگر مزه‌ها، اما خیلی باید حواستان باشد که ترشی و شیرینی غذا میزان باشد. به قول محبوبه خانم هَچین هَچین نیست، که یا از ترشی دل را غش بیاورد و یا از شیرینی دل را بزند. این خورشت اگر نیک پرورده شود از بهترین خورشهاست. ترکیب مرغ و دانه‌های یاقوتی انار و سیر، ترکیبی بهشتی است که با ماست دلالی و زیتون حلالتان می‌شود. در خوردن این غذا امساک نکنید و تا مرز سَس شدن نوش جان کنید.

ترکیبات :  گوشت مرغ، دانه انارترش و سیر

شاید به پارسی چنان آید که خوردن انار دیو را به دل راه ندهد و بگریزاند.
کارنامه خورش، نادر میرزا

از مشخصه‌های غذای گیلانی غلبه مزه ترش است بر دیگر مزه‌ها، اما خیلی باید حواستان باشد که ترشی و شیرینی غذا میزان باشد. به قول محبوبه خانم هَچین هَچین نیست، که یا از ترشی دل را غش بیاورد و یا از شیرینی دل را بزند. این خورشت اگر نیک پرورده شود از بهترین خورشهاست. ترکیب مرغ و دانه‌های یاقوتی انار و سیر، ترکیبی بهشتی است که با ماست دلالی و زیتون حلالتان می‌شود. در خوردن این غذا امساک نکنید و تا مرز سَس شدن نوش جان کنید.

ترکیبات: مرغ، کشمش، آلو، قیصی، رب گوجه

رونق باغ می‌رسد، چشم و چراغ می‌رسد
مولانا– غزلیات- در مدح متنجان

متنجان اگرچه در شکل حروف تشابهی با فسنجان دارد اما در ظاهر و طعم و رنگ کاملا متفاوت است، هر چه فسنجان تاریک و عمیق است، متنجان رنگارنگ و بذله‌گو.
مرغ را خوب در روغن تازه تابانده‌اند و بر روی آن کشمش و آلو و قیصی نهاده‌اند و نام‌ متنجان بر آن نهاده‌اند. این طعام را با پلا نوش جان کنید آن قدر که جانتان سس شود و پلکتان سنگین. این خورش با اشپل شور و زیتون حلال می‌شود.

ترکیبات: راسته گوساله، گوجه فرنگی کبابی، دورچین و کته

بوی کباب داری، تو نیز دل کبابی

راسته‌ی گوساله‌ی به سیخ کشیده و به آتش اندر شده و نیک پخته را در میان پلو نهند و به گوجه‌ی آتشین و پاره شده و ترکیب مکش مرگ مای پیاز، جعفری و حضور افتخاری گردو و پنیر محلی و کال باقلا مزین کنند و  آن را پلا کباب گویند. محبوبه خانم در این خصوص می‌فرماید زای جان پلا کباب را با تر سیر و اشپل شور بخور تا حلالت شود.

ترکیبات: مغزگردو، گوشت مرغ، رب انار

فریاد از آن چشم سیاهی که تو داری
صائب، جامه دران در مواجهه با فسنجان گیلکی

فسنجان از آن غذاهاست که به وسیله‌ی آن می‌خواهی به کسی بگویی تی جان قربان. یعنی این قدر نقش مهمی در روابط بشری دارد، بس که پختش صبر و مهارت می‌طلبد. از ربش بگیر که از انار سرخ یاقوتی گرفته می‌شود و به لطایف‌الحیلی از سیاهی به شب طعنه می‌زند تا آن‌ مغز گردو که آن قدر توی سر و جان خودش می‌زند که به روغن بیفتد، تا تکه‌های مرغ که آواز همی سر دهند مَرَه بُخور. فسنجان را با پلا و پیاز شکسته با مشت و زیتون پروده آن قدر بخورید تا چشمتان سیاهی برود و جانتان سَس شود.

ترکیبات: گوشت گوساله، سبزی قرمه، گوجه فرنگی، لوبیا قرمز، بادمجان سرخ شده

بر طرف چمن هست مگر تخت سلیمان
بر تاج سرم هست مگر تاج سکندر

قورمه سبزی طعامی است که از ایام دیرین بر سر سفره‌ی ما ایرانی‌ها بوده. خورشی که باید سر صبر بپزد و خوب روغن بیندازد آن قدر که سطح خورش لایه‌‌ی چرب و چیل سبز تیره‌ی درخشانی دیده شود. لوبیای قرمز خوب خیس خورده از شب قبل که بادش گرفته شده و سرخی پامادورها و سیاهی بادمجان به این طعام حالتی می‌دهد که آدمی از دیدنش دیگر نه سودای خویش دارد و نه پروای کس.
این خورش را محبوبه خانم چنان پزد که به جهان بامزه‌تر از آن نباشد. قورمه‌ سبزی را با پلا و ماهی دودی آن قدر بخورید که خونتان بوی شنبلیله بگیرد.